07 mei 2014
~
Afgelopen twee weken is Doklab bezig geweest om in de provincie Brabant voor verschillende bibliotheken onze etalage voor digitaal erfgoed, de Heritage Browser, te installeren. Bijzonder aan het product is dat de bibliotheekpas gebruikt kan worden als zoekingang op een archief. Hierdoor ontstaat er direct een persoonlijke ervaring met erfgoedmateriaal.
Geschreven door Jaap van de Geer van Doklab
~
Bibliotheek & archieven
De uitrol is een samenwerking met Cubiss, die bibliotheken in haar netwerk ondersteunt met digitale innovatie. Cubiss deed onderzoek onder haar bibliotheken. Daaruit bleek dat deze digitaal erfgoed als een belangrijk onderdeel zien van hun verhaal en collectie. De bibliotheken hadden behoefte aan een oplossing die de sterke kanten van de bibliotheek combineert met de prachtige collecties van archieven.
Vier miljoen potentiële klanten
De bibliotheek is een veilige, neutrale plek met een kleine vier miljoen leden en waar jaarlijks een veelvoud aan mensen over de vloer komt. Volgens ons is het een ideale manier om archieven de mogelijkheid te geven zoveel mogelijk mensen kennis te laten maken met hun materiaal.
Zoals jullie in onze vorige blogpost hebben kunnen lezen worden multitouch schermen steeds betaalbaarder. Daarmee komt het laagdrempelig presenteren van digitale collecties ook voor kleinere organisaties steeds dichterbij. Bovendien is er nu ook ruimte om te kijken naar inhoudelijk sterke software.
Nieuwe oplossing
Bijzonder aan de uitrol die we deze keer hebben gedaan is de rechtstreekse koppeling die we gebruiken naar de archieven. We maken daarvoor al enige jaren gebruik van een zogenaamde OAI koppeling (Open Archives Initiative Protocol).
Tot dusverre werd dit koppelvlak aangeboden door de archieven die dit vaak moesten uitbesteden aan de leverancier van hun databasesyteem. In Nederland maken veel archieven gebruik van Memorix Maior van Picturae. Vanwege de toenemende vraag naar generieke koppelingen door derde partijen heeft Picturae besloten een OAI tool te ontwikkelen waarmee archieven gemakkelijk hun eigen koppelingen kunnen bouwen om deze daarna aan te bieden aan derde ontwikkelpartijen als Doklab. Wij maken nu gebruik van deze nieuwe oplossing en zijn erg verheugd met de ontwikkeling dat steeds meer data uit afgesloten silos kan breken. Nu kunnen meer mensen er op verschillende manieren van gaan genieten.
We hopen met onze Heritage Browser een extra zetje aan deze ontwikkelingen te kunnen geven zodat digitaal cultureel erfgoed nog breder weggezet kan worden. Uiteraard kan onze oplossing ook met andere oplossingen die OAI ondersteunen overweg of kunnen we losse datasets inlezen.
Start in Brabant
De eerste bibliotheek die we in deze reeks koppelden was de Bibliotheek Midden-Brabant. Deze bibliotheek heeft net haar 100 jarig bestaan gevierd met een prachtige conferentie over de toekomst van de bibliotheken. Via de Heritage Browser zijn er nu meer dan 93.000 beelden van Tilburg en omgeving beschikbaar op multitouchtafels in vestigingen Tilburg Centrum en het prachtig vernieuwde Hilvarenbeek. Na Midden-Brabant volgden Bibliotheek Altena, Bibliotheek Breda, Bibliotheek Dommeldal, Helmond-Peel, en Theek5.
~
180.000 foto's
Alles bij elkaar ontsloten we iets meer dan 180.000 foto's. De komende periode laden we nog eens een kleine 250.000 beelden in van het Haags Gemeentearchief en van de Zeeuwse Bibliotheek. Ook deze beelden zullen via multitouch-technologie te raadplegen zijn in de bibliotheek.
Fijne samenwerking
Opvallend was de bijzonder prettige manier waarop we in dit project met de verschillende archieven hebben samengewerkt. Het maken van de koppelingen en de onderlinge afspraken verliep buitengewoon soepel. Het lijkt steeds meer vanzelfsprekend dat bibliotheken en archieven met elkaar samenwerken en van elkaars kracht gebruik maken. In de beginperiode was er nog wel eens sprake van koudwatervrees bij archieven om hun collectie beschikbaar te stellen via de Heritage Browser. Inmiddels hebben ze kunnen zien en ervaren dat dit op een professionele manier gebeurt en wat voor moois dat oplevert.
Wil je een keer zelf ervaren hoe het is om op een touchscherm met een mooie collectie digitaal erfgoedmateriaal te spelen dan kun je bij een van de bovenstaande bibliotheken terecht. Dit artikel verscheen deze week op de site van Doklab. Doklab ontwerpt en ontwikkelt storytelling tools en geeft visie en advies op het gebied van innovatie in het culturele en informatieve vakgebied. Doklab is gevestigd in Delft.