Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

De provincie Noord-Brabant werkt sinds 2018 aan de vernieuwing en publieksverbreding van de klassieke muziek. Eén van de plannen die uit die opdracht is voortgekomen, is de aanstelling van vier stads- en plattelandscomponisten in de provincie. Bart de Vrees werd onlangs verkozen tot stadscomponist van Den Bosch, en vertelt over zijn bijzondere werkterrein.

Geschreven door: Bart de Vrees

Pluim op je hoofd

Ik ging toen ik jong was en nog in Beek en Donk woonde, vaak naar Den Bosch. Bandjes kijken, uitgaan. Ik vind het vooral een hele mooie stad, heerlijk om doorheen te wandelen, één van de dingen die ik graag doe. Mensen zijn heel open, de lijntjes zijn kort en daardoor kunnen sommige dingen heel snel geregeld worden. Ik werk vanuit November Music, dat een fantastisch festival heeft.

Een van de eerste dingen die mij mateloos fascineerde aan muziek, is de notatie ervan. Notenschrift en andere manieren van het weergeven van muziek, zoals bijvoorbeeld grafische partituren vind ik tot op de dag van vandaag interessant. Als kind wilde ik eigenlijk piano leren spelen, maar omdat mijn broer trommelde, ben ik dat ook gaan doen. Pas laat, eigenlijk, besef ik me nu. Op mijn dertiende of veertiende kwam ik bij de drumband van de harmonie in Beek en Donk. ‘Oefening en Uitspanning’ was de naam van de harmonie. Ik vond dat te gek, met zo’n pluim op je hoofd en in een mooi pak al trommelend door het dorp lopen. ‘Oefening en Uitspanning’ was ooit opgericht door een fabrikant: Van Tiel. Bij Van Tiel werden spijkers gemaakt en ook van die betonmatten. Wij woonden achter de fabriek.

Componeren

Mijn oudere broer was heel belangrijk voor mij en zeker voor mijn muzikale vorming. Hij had een grote collectie muziek en dat was natuurlijk geweldig inspirerend. In zijn cd-verzameling zaten ook cd’s van Stravinsky’s Petrushka en de Sacre du Printemps. Dat was voor mij de start van de kennismaking met gecomponeerde muziek en ik besloot stante pede dat ik dát ook wilde doen: componeren. Ik denk dat ik 16 of 17 was. Het kwam samen met een fascinatie voor die muzieknotatie en muziektheorie. Van mijn 16e tot mijn 25e luisterde ik alles wat los en vast zit: behalve Stravinsky, Bartók en Ravel was dat alles van Renaissance en Barokmuziek tot hedendaagse, experimentele muziek, Jazz, popmuziek, echt alles.

Knutselen met muziek

Als kind vond ik het ook leuk om te knutselen. Met mijn eigen zoontje maak ik thuis Lego-bouwwerken en eigenlijk geniet ik er nog steeds net zo intens van. ‘Knutselen’ is eigenlijk ook wat ik doe met muziek. Iets bouwen, creëren en dat vervolgens laten zien of horen aan anderen. Niet te lang nadenken over iets, niet te veel in het hoofd blijven en dingen stukdenken, maar doen. Componeren zoals een musicus muziek speelt: snelheid en resultaten boeken. Dat is ook wat mij trok in het stadscomponistschap: snel iets maken en meteen uitvoeren. Die directheid spreekt mij heel erg aan. Ik gebruik daar ook andere middelen bij: tekst, theater, film, stopmotion animatie en andere (visuele) media zijn voor mij heel inspirerend.

'‘Knutselen’ is eigenlijk ook wat ik doe met muziek. Iets bouwen, creëren en dat vervolgens laten zien of horen aan anderen'

Seizoenen in de stad

Helaas komt van die snelheid van handelen nu niet zo veel: Corona maakt dat veel wordt uitgesteld en afgelast. Zo is de mooie samenwerking met theatergroep Artemis reeds twee maal uitgesteld vanwege de Corona-maatregelen. Met Artemis heb ik gewerkt aan een idee waarbij elk seizoen de stad wordt ingebracht. We zouden in de herfst beginnen, maar dat is niet doorgegaan. Ik werk elke editie samen met een andere kunstenaar. Het is eigenlijk een tocht die start bij de de Zuiderplas en vandaar als processie de stad intrekt. Ik heb gewerkt met Michèle Matyn, een Vlaamse beeldend kunstenaar. Ik doe het muzikale deel en het klankontwerp, doe de geluidsbewerking. Met Wessel Verrijt gaan we zelf instrumenten ontwerpen en bouwen: er ontstaan objecten die geluid maken.

Bossch liedboek

Daarnaast zijn de Willem 2 Studio’s een unieke plek in de wereld. Als je van elektronische muziek houdt, zoals ik, is dit een walhalla. In Willem 2 ga ik samen met saxofonist Maarten Ornstein een project doen. Dat wordt opgenomen en uitgebracht op vinyl. De platenhoes is zelfs al klaar. Gelukkig biedt het stadscomponistschap ook andere mogelijkheden om juist in deze ingewikkelde tijd tóch van waarde te zijn voor de stad. Ik ben gestart met een Bossch liedboek, losjes geïnspireerd op Microkosmos van Bartók en Játékok van Kurtág. Korte stukjes voor elk speelniveau die hopelijk voor iedereen leuk zijn om te spelen. Dit liedboek heet ‘Schetsen, Stukken, Scherven, Liederen en Fragmenten’ en zal bestaan uit 12 stukjes: één voor elke maand van dit kalenderjaar. De eerste en tweede zijn juist verschenen.

Nieuwe verbindingen

Ik hoop vooral dat ik in Den Bosch nieuwe, muzikale verbindingen kan leggen. En dat ik daarbij met mijn geliefde werkmethode, snelheid en spontaniteit, kan blijven werken. Tot slot hoop ik mensen een beetje inspiratie en troost kan verschaffen in deze turbulente tijden.

Over Bart de Vrees

Bart woont in A’dam, en is vader van een zoon. Hij is mede-oprichter van de muziekwerkplaats Splendor in Amsterdam. Bart houdt je via deze pagina de komende tijd graag op de hoogte van al zijn activiteiten als stadscomponist.

Eerder vertelde Piet-Jan van Rossum al over zijn aanstelling als plattelandscomponist.

Bart de Vrees

Componist, slagwerker

Muziek

Provinciale investering in talentontwikkeling werkt als een financieel vliegwiel

We lichten drie mooie voorbeelden van dit effect uit bij de talenthubs PLAN, Music Hub Brabant en Next.

2 februari 2024
Provinciale investering in talentontwikkeling werkt als een financieel vliegwiel

Landelijke subsidie voor regionale talentontwikkeling Muziekhub Zuid

Music Hub Brabant vormt samen met PopinLimburg en het Zeeuwse platform Popaanzee het nieuwe samenwerkingsverband Muziekhub Zuid.

18 januari 2024
Landelijke subsidie voor regionale talentontwikkeling Muziekhub Zuid

TalentHub Brabant in beeld

De impact van talentontwikkeling in Brabant zichtbaar gemaakt

9 december 2023
TalentHub Brabant in beeld

TalentHub Brabant van start met nieuwe lichting talenten

60 Brabantse kunstenaars, muzikanten, designers en schrijvers en filmmakers zijn geselecteerd voor dit unieke ontwikkeltraject.

10 oktober 2023
TalentHub Brabant van start met nieuwe lichting talenten

Blog | Hoe pas je Fair Practice toe in de praktijk?

November Music won onlangs een Fair Practice Award van Nieuw Geneco. Hoe wordt deze code hier in de praktijk toegepast?

9 oktober 2023
Blog | Hoe pas je Fair Practice toe in de praktijk?

Kosten reden tot zorg bij Brabantse poppodia, maar ambities blijven hoog

Hoe gaan Brabantse poppodia om met kostenstijgingen?

3 oktober 2023
Kosten reden tot zorg bij Brabantse poppodia, maar ambities blijven hoog

Brabantse afstudeerlichting van 2023 aan het woord: Nico Ade Nicolas

In gesprek met drie veelbelovende afstudeerders van kunstacademies over hun passies, intrigerende afstudeerprojecten en toekomstplannen. We trappen af met musicus Nico Ade Nicolas.

15 augustus 2023
Brabantse afstudeerlichting van 2023 aan het woord: Nico Ade Nicolas

Ready to Rock maakt van muziekeducatie meer dan een succesverhaal

Het muziekproject Ready to Rock verzorgt gratis muzieklessen op basisscholen in de regio Helmond. Een verrijkende ervaring voor kinderen.

31 augustus 2022
Ready to Rock maakt van muziekeducatie meer dan een succesverhaal

Versmelting muziek en literatuur levert nieuwe inspiratie

Geef muzikanten een boek en laat ze daarover een nummer maken. Dat is in de basis het idee achter Books Rock.

16 augustus 2022
Versmelting muziek en literatuur levert nieuwe inspiratie

Documentaire over Sounding Bodies laat kracht van muziek voor onze gezondheid zien

In deze tweede korte film van een drieluik over Muziek in de Zorg, zie je hoe de inzet van muziek bijdraagt aan positieve gezondheid.

3 mei 2021
Documentaire over Sounding Bodies laat kracht van muziek voor onze gezondheid zien

Film over Maartje de Lint geeft weer wat zingen kan betekenen voor mensen met dementie

Er zijn drie korte films ontwikkeld met voorbeelden van samenwerking die de kracht van muziek voor onze gezondheid en welzijn tonen.

26 april 2021
Film over Maartje de Lint geeft weer wat zingen kan betekenen voor mensen met dementie

Mathijs Leeuwis, stadscomponist van Tilburg: 'Imperfectie als hoogst haalbare'

Mathijs Leeuwis is de nieuwe stadscomponist van Tilburg. Hij gaat op zoek naar imperfectie in de stad met zijn muziek in de komende twee jaren.

21 april 2021
Mathijs Leeuwis, stadscomponist van Tilburg: 'Imperfectie als hoogst haalbare'

Bart de Vrees, stadscomponist van Den Bosch, wil spontane, nieuwe muzikale verbanden leggen

Bart de Vrees is sinds januari 2021 stadscomponist van Den Bosch. Hij legt nieuwe, muzikale verbindingen in en met de stad en vertelt daarover.

9 februari 2021
Bart de Vrees, stadscomponist van Den Bosch, wil spontane, nieuwe muzikale verbanden leggen

Plattelandscomponist aan het woord: Piet-Jan van Rossum

Piet-Jan van Rossum werd onlangs verkozen tot plattelandscomponist, en vertelt over zijn bijzondere werkterrein.

8 december 2020
Plattelandscomponist aan het woord: Piet-Jan van Rossum

Vier stadscomponisten aan de slag in Brabant

Het initiatief voor stadscomponisten van provinciaal arrangeur Geert van Boxtel krijgt ook landelijke navolging.

2 november 2020
Vier stadscomponisten aan de slag in Brabant

Reflecteren op Gilgamesh

Onsterfelijk zijn? Dat willen we allemaal wel. Of toch niet? Over hoe samen leren je blik kan verbreden.

16 september 2020
Reflecteren op Gilgamesh

Het fenomeen dat Bałdych - Courtois - Telderman heet

De Poolse violist Adam Bałdych, cellist Vincent Courtois uit Parijs en Nederlandse pianist Rogier Telderman hebben een bijzondere klik.

19 februari 2020
Het fenomeen dat Bałdych - Courtois - Telderman heet

De klassieke canon

Geert van Boxtel is werkzaam als ‘arrangeur’ voor de Provincie Noord-Brabant. In deze blog schrijft hij over de ontwikkeling van de klassieke canon in relatie tot het publiek.

18 juli 2018
De klassieke canon

Koninklijke aandacht voor meer muziekles in de klas

Koningin Máxima is erevoorzitter van het ‘Platform Ambassadeurs Méér Muziek in de Klas’. Ook in onze provincie doen basisscholen aan dit project mee.

26 april 2018
Koninklijke aandacht voor meer muziekles in de klas

Sharon Kovacs over leren, lessen en leermeesters

Brabants talent Sharon Kovacs is aan de weg aan het timmeren als internationaal popicoon. Maar ze heeft ook al een hele weg afgelegd.

9 november 2017
Sharon Kovacs over leren, lessen en leermeesters

Talentontwikkeling (pop)muziek: Proud of the South

Met een zesdelige artikelenreeks onderzoekt Iris samen met een talent en een organisatie wat er nu al aan talentontwikkeling wordt gedaan. Deze keer: popmuziek.

10 januari 2017
Talentontwikkeling (pop)muziek: Proud of the South

Breda, Capital of Dance?

Het meest in het oog springende van Breda, de Parel van het Zuiden, is dat top dj's Tiësto en Hardwell er geboren en getogen zijn.

28 april 2016
Breda, Capital of Dance?

Een vrijdagavond bij de harmonie

Koninklijke Harmonie Oefening en Uitspanning uit Beek en Donk - een van de beste harmonieën in Noord-Brabant - viert dit jaar haar 125-jarig bestaan.

14 april 2016
Een vrijdagavond bij de harmonie

Ons dorp nieuw leven inblazen

De muzikale traditie is in Brabant en Limburg al eeuwenlang onverwoestbaar. Harmonie en fanfare horen bij het Zuiden.

14 april 2016
Ons dorp nieuw leven inblazen

Achter de schermen bij philharmonie zuidnederland

Femme loopt een dag mee met Marieke Bakker, hoofd Inspectie van philharmonie zuidnederland

13 oktober 2015
Achter de schermen bij philharmonie zuidnederland

Moet de harmonie niet gewoon op de schop?

Sophie de Ruijter deed afgelopen schooljaar onderzoek naar het jeugdlid van een harmonie.

16 september 2015
Moet de harmonie niet gewoon op de schop?

Om te vermenigvuldigen moet je delen

Stel je voor dat jij als amateur-koorzanger samen kunt werken met de Nederlandse top, dat zou toch geweldig zijn?

19 juni 2015
Om te vermenigvuldigen moet je delen

Orkestcultuur onder vuur

Is er nog een toekomst voor het symfonieorkest?

3 maart 2015
Orkestcultuur onder vuur

Vijf manieren waarop fanfares en harmonieën de jeugd interesseren

Juist door de krimp worden fanfares en harmonieën creatief in het werven van nieuwe leden. In dit artikel noemen we vijf van deze slimme manieren.

10 februari 2015
Vijf manieren waarop fanfares en harmonieën de jeugd interesseren