Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

De afgelopen jaren zijn veel kunstencentra in Brabantse gemeenten verdwenen. Overheden trokken zich terug, het patroon van vrijetijdsbesteding is veranderd en de komst van het internet zorgt ervoor dat we tegenwoordig ook via YouTube aan de slag kunnen. Het wegvallen van kunstencentra betekent niet automatisch dat het aanbod verdwijnt. Cultuureducatie op scholen en kunstbeoefening in de vrije tijd trekken juist naar elkaar toe en zoeken de verbinding op. Redacteur Miranda ging op onderzoek uit om deze trend in kaart te brengen en sprak met betrokken personen in Brabantse gemeenten.

- Geschreven door Miranda den Dekker

Cultuureducatie is een gemeentelijke zaak en gedeputeerde Henri Swinkels (Leefbaarheid en Cultuur) heeft vorig jaar aan de bel getrokken. In samenwerking met de Vereniging van Brabantse Gemeenten (VBG) heeft de provincie de Commissie Paes ingesteld. Commissie Paes heeft in samenwerking met Kunstbalie onderzoek gedaan naar de buitenschoolse cultuureducatie in Brabant. Kunstbalie voert dit jaar - in opdracht van en afstemming met de provincie en de VBG - een actieplan uit om provincie en gemeenten mogelijkheden te bieden om de situatie van buitenschoolse cultuureducatie in Brabant te verbeteren.

Binnen het onderwijs groeit het draagvlak voor cultuureducatie. Als deze twee partijen gaan samenwerken, kunnen ze op elkaars draagvlak, kennis en kunde meeliften.

17448

Zorgen over de toekomst

Miranda is in gesprek gegaan met Max van Alphen, senior adviseur kunsteducatie bij Kunstbalie. Max vertelt: 'Uit landelijk onderzoek blijkt dat de consequenties van de veranderingen binnen buitenschoolse cultuureducatie op dit moment meevallen, bijvoorbeeld op het gebied van kwaliteit, toegankelijkheid en het aantal banen.' Hij vervolgt: 'Bezorgdheid over cultuureducatie ligt in de toekomst, zoals verminderde inschrijving voor het kunstvakonderwijs, het afnemen van de toegankelijkheid en de verschaling van het platteland.'Verbinding en samenwerking zijn hierbij onontkoombaar. Hierover vertelt Max het volgende: 'Door alle bezuinigingen bij het Rijk en de kortingen op het gemeentefonds is er weinig draagvlak voor het investeren in culturele vorming. Kennis en kunde blijft echter aanwezig, ook met wegvallen van kunstencentra. Binnen het onderwijs groeit het draagvlak voor cultuureducatie. Als deze twee partijen gaan samenwerken, kunnen ze op elkaars draagvlak, kennis en kunde meeliften.' Daarnaast laat hij zien waar het inhoudelijk om gaat: kennismaken - leren - doen.

Een gezamenlijk doel

De inhoudelijke verbinding tussen kennismaken, leren en doen op het gebied van cultuureducatie begrijpen ze onder andere in de gemeente Veldhoven. Brede School Veldhoven heeft in samenwerking met Art4U een programma ontwikkeld waarbij ieder kind op de basisschool zowel binnenschools als buitenschools cultuurlessen krijgt.

Ot Ottenheim is combinatiefunctionaris cultuur bij Brede School Veldhoven en spreekt vol trots over de samenwerking: 'Art4U heeft bedacht hoe zij het muziekonderwijs binnen het onderwijs zo goed mogelijk kunnen maken door middel van aanbod binnen school, een vervolg buiten school en de mogelijkheid in de vrije tijd door te gaan.' Brede School Veldhoven en Art4U werken samen aan een gezamenlijk doel en gunnen elkaar succes. Daarin ligt de kracht van verbinding zoeken.

Een gezamenlijk doel

De ontwikkeling van kinderen

In de gemeente Hilvarenbeek werkt het MDT (Muziek, Dans, Theater) Collectief samen met scholen, Cultureel Centrum Elckerlyc, amateurkunst en de gemeente. Na het omvallen van muziekschool Pulz willen zij een doorlopend traject creĆ«ren voor kinderen die actief aan cultuur willen doen.

Jan van den Eijnden is als voormalig Pulz-docent een van de initiatiefnemers van het MDT Collectief en daarnaast senior cultuureducatie bij het LKCA. Hij vertelt: 'Het draait om de ontwikkeling van kinderen. Er is een gemeentelijke, provinciale en zelfs landelijke rol om alle kinderen toegang tot kunst- en cultuureducatie te geven. Daarnaast gaat het om draagvlak bij ouders en competenties van leerkrachten.'

De harmonie in Hilvarenbeek is een belangrijke speler in de cultuureducatie op scholen. Zij werkt veel samen met de amateurkunst en heeft geld vrijgemaakt in de aanschaf van muziekinstrumenten voor scholen. Er is een gemeentelijke, provinciale en zelfs landelijke rol om alle kinderen toegang tot kunst- en cultuureducatie te geven.

Binnenschools, buitenschools en amateurkunst

Ook de gemeente Boxtel streeft ernaar culturele aspecten in programma's met elkaar te verbinden door middel van samenwerking. Binnenschools worden activiteiten georganiseerd waarbij kinderen kennismaken met cultuur. Buitenschools worden activiteiten aangeboden waarbij kinderen een stuk verdieping krijgen. Vervolgens wordt kinderen de mogelijkheid geboden door te stromen naar de vrijetijdsmarkt. CultuurBox maakt onderdeel uit van Brede Scholen Boxtel en is de marktplaats voor cultuureducatie in Boxtel waar vraag en aanbod bij elkaar komt. 'Uitgangspunt van stichting Brede Scholen Boxtel is intensieve, brede samenwerking opzoeken. Dat kost tijd en energie, maar levert ook veel op voor de kinderen in Boxtel in hun groei en brede ontwikkeling,' aldus Gerry Roche, coƶrdinator bij CultuurBox.

Kortom, belangrijk in de samenwerking tussen cultuureducatie binnen- en buitenschools en de kunstbeoefening is het gezamenlijke doel: de ontwikkeling van kinderen. Het besef dat cultuureducatie een belangrijk fundament is van goed onderwijs groeit bij scholen. Culturele instellingen kunnen scholen ondersteunen om cultuureducatie op scholen vorm te geven. Het is van belang om goed naar elkaar te luisteren met de ambitie om tot een gelijkwaardige samenwerking te komen.

Miranda den Dekker

Afgestudeerd Vrijetijdsmanager, schrijver

Buitenschoolse cultuureducatie

Kunst en cultuur toegankelijk maken voor alle Brabantse jongeren

Kunstloc Brabant heeft als doel om komend jaar de toegankelijkheid van kunst en cultuur voor jongeren (12 tot en met 29 jaar) te vergroten .

16 februari 2024
Kunst en cultuur toegankelijk maken voor alle Brabantse jongeren

Podcast KunstKracht #3 | Cultuureducatie

Een gesprek tussen Kees de Heer, statenlid van CDA in Noord-Brabant en cultuurcoach Leonie Oomen.

8 februari 2024
Podcast KunstKracht #3 | Cultuureducatie

Aanvraag voor nieuwe periode Cultuureducatie met Kwaliteit in Noord-Brabant gaat van start

Voor CmK4 komt vanuit het Rijk jaarlijks 2 miljoen beschikbaar voor cultuuronderwijs in Noord-Brabant.

19 december 2023
Aanvraag voor nieuwe periode Cultuureducatie met Kwaliteit in Noord-Brabant gaat van start

Wicked Theaterlessen

Hoe kunnen theaterdocenten hun praktijk doorlopend relevant houden en vernieuwen?

30 oktober 2023
Wicked Theaterlessen

Cultuureducatie is een vanzelfsprekend onderdeel op scholen in Noord-Brabant

De monitor Cultuureducatie met Kwaliteit in Brabant laat een solide verankering rondom visie, draagvlak, financiën en opgeleide cultuurcoördinatoren zien.

26 mei 2023
Cultuureducatie is een vanzelfsprekend onderdeel op scholen in Noord-Brabant

Blog | Drempels voor cultuurdeelname

Evelien blogt over de drempels die ze zelf als 15-jarige voelde toen ze mee wilde doen aan een musical.

9 februari 2023
Blog | Drempels voor cultuurdeelname

Cultuur voor de mentale gezondheid van jongeren

Jongeren staan onder druk in onze prestatiemaatschappij. Hoe kunnen we kunst en cultuur inzetten voor hun mentale gezondheid?

17 januari 2023
Cultuur voor de mentale gezondheid van jongeren

Jongeren aan het woord over kunst en cultuur

Jongeren staan onder druk, en kunst en cultuur kunnen bijdragen aan hun welzijn en ontwikkeling. Daarom laten we vier jongeren aan het woord over wat kunst en cultuur voor hen betekent.

5 december 2022
Jongeren aan het woord over kunst en cultuur

Cultuur voor alle Brabantse Jeugd

Kinderen, tieners en jong volwassenen worstelen toenemend met stress en zwaarmoedigheid. Waarom is cultuur voor jonge mensen zo’n goed antigif tegen angst, onzekerheid en gebrek aan hoop?

8 november 2022
Cultuur voor alle Brabantse Jeugd

Ready to Rock maakt van muziekeducatie meer dan een succesverhaal

Het muziekproject Ready to Rock verzorgt gratis muzieklessen op basisscholen in de regio Helmond. Een verrijkende ervaring voor kinderen.

31 augustus 2022
Ready to Rock maakt van muziekeducatie meer dan een succesverhaal

Kansen voor kunst in het onderwijs in onzekere tijden

Door corona staan sectoren op hun kop, dus ook de kunst- en cultuursector. Wat betekent dat voor onderwijs, culturele instellingen en beleidsmakers?

20 december 2021
Kansen voor kunst in het onderwijs in onzekere tijden

Cultuureducatie met Kwaliteit 2021-2024

Unieke samenwerking binnen Brabant stelt ons in staat de kwaliteit van cultuureducatie in gezamenlijkheid verder te verbeteren en de positie ervan binnen het onderwijs te versterken.

10 november 2021
Cultuureducatie met Kwaliteit 2021-2024

‘Kunstlessen zijn voor kinderen super wezenlijk’; Jeugdfonds Cultuur Brabant helpt daarbij

Jeugdfonds Cultuur Brabant zet zich om kunst voor alle kinderen toegankelijk te maken. Waarom is kunst belangrijk voor kinderen en hoe zien we dat?

29 september 2021
‘Kunstlessen zijn voor kinderen super wezenlijk’; Jeugdfonds Cultuur Brabant helpt daarbij

Cultuurcoaches in Tilburg strijden voor gelijke kansen voor ieder kind

In Tilburg zijn tegenwoordig vier wijkcoaches actief om kinderen ook buiten schooltijd te betrekken bij culturele activiteiten. Ze delen hun ervaring.

3 juni 2021
Cultuurcoaches in Tilburg strijden voor gelijke kansen voor ieder kind

Cultuureducatie als interventie binnen het Nationaal Programma Onderwijs

Het belang van cultuureducatie bij het herstel en de ontwikkeling van het onderwijs tijdens en na corona.

26 mei 2021
Cultuureducatie als interventie binnen het Nationaal Programma Onderwijs

Zelfvertrouwen zonder kaders

In deze cultuurparticipatie-reeks zoomen we in op één van de parels in onze provincie op het gebied van cultuurparticipatie: Pruts & Klooi.

18 maart 2021
Zelfvertrouwen zonder kaders

Website De Cultuur Loper vernieuwd

De website biedt lokale intermediairs ondersteuning om samen met scholen hun ambitie voor cultuureducatie te realiseren.

3 maart 2021
Website De Cultuur Loper vernieuwd

7,3 miljoen voor Brabantse cultuureducatie

De komende vier jaar komt er 7,3 miljoen beschikbaar voor cultuureducatie in Brabant.

4 februari 2021
7,3 miljoen voor Brabantse cultuureducatie

Unieke Brabantse samenwerking in cultuureducatie

De gezamenlijke aanpak zorgt de komende jaren voor 4,2 miljoen euro voor cultuuronderwijs.

17 november 2020
Unieke Brabantse samenwerking in cultuureducatie

Lang leve de vragenstellers

Cultuureducatie is essentieel voor de ontwikkeling van een nieuwsgierige houding bij kinderen en jongeren.

25 augustus 2020
Lang leve de vragenstellers

Verantwoording Cultuureducatie met Kwaliteit over 2019 ingediend

De verantwoording bestaat uit cijfers en een inhoudelijk verslag waarin we op hoofdlijnen de gevraagde cijfers inhoudelijk onderbouwen.

9 juni 2020
Verantwoording Cultuureducatie met Kwaliteit over 2019 ingediend

Kamerdebat: ‘Individuele kunstlessen weer toegestaan’

Individuele kunstlessen zijn weer toegestaan, mits je dat met anderhalve meter afstand organiseert. Dat zegde minister Van Engelshoven toe in het cultuurdebat op 28 april.

29 april 2020
Kamerdebat: ‘Individuele kunstlessen weer toegestaan’

Laat de jeugd vanaf 29 april ook buiten kunst maken!

Maak niet alleen buitensport en -spel, maar ook kunst weer mogelijk voor de jeugd! Die oproep doet het culturele veld aan kabinet en gemeenten in reactie op de versoepeling van de corona-maatregelen.

22 april 2020
Laat de jeugd vanaf 29 april ook buiten kunst maken!

Aanvraag adhesieverklaring Talent in de Regio

Talent in de Regio is een subsidieregeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Om in aanmerking te komen moet je aangedragen worden door de provincie. Het is nu mogelijk een adhesieverklaring aan te vragen.

21 april 2020
Aanvraag adhesieverklaring Talent in de Regio

CLICK.

In aanraking komen met verschillende vormen van kunst, cultuur en erfgoed is onmisbaar in de creativiteit en verbeeldingskracht van kinderen. Maar hoe zorg je er als bevlogen leerkracht of kunstvakdocent voor dat het écht betekenis krijgt voor de kinderen in onze provincie?

10 maart 2020
CLICK.

3 adviezen voor innovatie

Hoe kunnen cultuureducatie-organisaties zich aanpassen aan de snel veranderende wereld? Drie adviezen op een rij.

21 november 2019
3 adviezen voor innovatie

Toegankelijkheid van je aanbod in buitenschoolse cultuureducatie

Als organisatie doe je enorm je best om een mooi aanbod neer te zetten. Hoe zorg jij dat jouw activiteiten toegankelijk zijn én blijven voor iedereen?

21 november 2019
Toegankelijkheid van je aanbod in buitenschoolse cultuureducatie

Samenwerking in buitenschoolse cultuureducatie

Samenwerking met gemeenten, andere organisaties en partijen buiten je eigen sector kunnen je positie verstevigen. We gingen voor je op zoek naar succesfactoren en tips.

21 november 2019
Samenwerking in buitenschoolse cultuureducatie

Goed werkgeverschap in een flexibele sector

Een gezonde organisatie begint met tevreden werknemers. Wat zijn succesfactoren op het gebied van werkgeverschap bij buitenschoolse cultuureducatie?

21 november 2019
Goed werkgeverschap in een flexibele sector

Goede ideeën moet je delen

Organisaties voor buitenschoolse cultuureducatie delen hun ervaringen met het overdraagbaar maken van projecten.

21 november 2019
Goede ideeën moet je delen

3 tips voor duurzame aanpak buitenschoolse cultuureducatie

Hoe zorg je voor een duurzame aanpak van cultuureducatie in de vrije tijd? Drie tips van succesvolle organisaties voor buitenschoolse cultuureducatie.

21 november 2019
3 tips voor duurzame aanpak buitenschoolse cultuureducatie

De kwaliteit van buitenschoolse cultuureducatie

Organisaties laten zien hoe zij kwaliteit waarborgen in hun cursusaanbod voor buitenschoolse cultuureducatie.

21 november 2019
De kwaliteit van buitenschoolse cultuureducatie

Opinie: Cultuur voor iedere Brabander

Gemeentes in geldnood grijpen makkelijk naar de subsidiekraan voor kunstencentra. Eefje Sperber, dochter van de eerste directeur van de Goirlse muziekschool, waarschuwt dat daardoor de toegankelijkheid van cultuureducatie in het gedrang komt.

21 mei 2019
Opinie: Cultuur voor iedere Brabander

Circle of Talent: ecosysteem voor talentontwikkeling

Talentontwikkeling is een ecosysteem dat je moet voeden, onderhouden en waarin je gezamenlijk moet investeren. Barbara Brouwers, directeur van Phoenix Cultuur, over de Circle of Talent.

6 februari 2019
Circle of Talent: ecosysteem voor talentontwikkeling

Regionale Muziekschool 's-Hertogenbosch: plannen voor meer zichtbaarheid

Een collectief van zelfstandig muziekdocenten in 's-Hertogenbosch koor ervoor om hun instrumentale lessen voortaan via een samenwerkingsverband aan te bieden. Hoe gaan zij om met veranderingen in en om de organisatie?

19 november 2018
Regionale Muziekschool 's-Hertogenbosch: plannen voor meer zichtbaarheid

Muzerije in Den Bosch: samen staan we sterker

Sinds een aantal jaar werkt Muzerije intensief samen met 24 partners. Met ‘KlupUp’ kiezen kinderen na school uit een waslijst aan activiteiten: kunst en cultuur, maar ook bijvoorbeeld sport of koken.

16 november 2018
Muzerije in Den Bosch: samen staan we sterker

Muziekexamens Brabant

Alle informatie over de landelijk erkende muziekexamens vind je nu op muziekexamensbrabant.nl.

2 augustus 2018
Muziekexamens Brabant

De verbinding tussen binnen - en buitenschoolse cultuureducatie

Cultuureducatie op scholen en kunstbeoefening in de vrije tijd trekken naar elkaar toe en zoeken de verbinding op.

29 september 2016
De verbinding tussen binnen - en buitenschoolse cultuureducatie

Vijf manieren waarop fanfares en harmonieën de jeugd interesseren

Juist door de krimp worden fanfares en harmonieën creatief in het werven van nieuwe leden. In dit artikel noemen we vijf van deze slimme manieren.

10 februari 2015
Vijf manieren waarop fanfares en harmonieën de jeugd interesseren