Spoedcursus beoordeling inbreuk auteursrecht

Is het nu auteursrecht of copyright?

De meeste mensen denken bij auteursrecht alleen aan boeken. 'Hè, wàt?' is een kreet die ik als 'advocaat intellectueel eigendom' dan ook vaak op ons gratis spreekuur hoor als ik het heb over auteursrecht op meubels, smaak, kleding, trappen en lampenkappen; ja, zelfs op ideeën die bijna op uitvindingen lijken, kan auteursrecht van toepassing zijn. 'Copyright' is dan eigenlijk een vlag die de lading veel beter dekt. Als creatief zal je echter wel weten dat er auteursrecht op al jouw creatieve uitspattingen rust. 

Registratie / controle auteursrecht?

Je weet zelf wel of je creatief bezig bent geweest of niet, op het moment dat je iemand wil aanspreken op jatwerk. Maar wat nu als iemand anders ju aanspreekt? Auteursrecht kan nergens worden geregistreerd, vastleggen is echt onmogelijk (al hebben we in deze masterclass wel tips staan om 'iets' aan bescherming te hebben). Je kunt dus ook niet ergens 'controleren' of iemand auteursrecht heeft op iets. Maar hoe moet je dan weten 'of je fout zit'? Hoogleraar Dirk Visser heeft het ooit mooi omschreven als 'het ABC van iedere IE-inbreuk': jij bent C, B zegt dat je van hem hebt gepikt en je redding als C zit er in A te vinden van wie B heeft gepikt. Bij dat beoordelen of iets wel of niet is gekopieerd, worden alle stijlelementen meegenomen. Wie sommige uitspraken van rechters op dit gebied leest, krijgt wel eens de neiging te denken: 'Hee, hier is een couturier aan het woord?'.

Als u goed heeft opgelet, ziet u dat de 'namaak' hierboven in drie varianten is getoond: met een, twee en vier knopen in de rugleuning. Het 'origineel' (B) had twee knopen in de rugleuning. Alleen daarmee moest C stoppen, besliste de rechter. C mocht dus gewoon doorgaan met de eenknoopsvariant en de vierknoopsvariant, die door een knoopje meer of minder al gelijk een andere totaalindruk hadden.

Hulp uit de kunstwereld

Op dit moment heb ik meerdere soortgelijke zaken onder handen over designartikelen, zoals kleding en meubelen. Op zo'n moment zou je wel eens een poll willen publiceren met A - de oudere exemplaren  en B -het design waarvan op bescherming tegen namaak wordt geclaimd  naast elkaar om dan in die poll aan jullie als experts de vraag te stellen of B creatief is geweest, om vervolgens het resultaat als verpletterend bewijs aan de rechter voor te leggen. Gelukkig beschikken we over 'een van jullie': een  juridisch medewerkster die afgestudeerd kunsthistorica is en beeldend kunstenaar. Kunst en recht: helemaal geen vreemde combinatie!